เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม 2568 ณ ห้องประชุมกุลาดำ ชั้น 7 อาคารจุฬาภรณ์ กรมประมง กรุงเทพฯ – ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) นำโดย ดร.สิทธิโชค ตั้งภัสสรเรือง รองผู้อำนวยการไบโอเทค ดร.กัลยาณ์ แดงติ๊บ ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยเทคโนโลยีชีวภาพสัตว์น้ำแบบบูรณาการ พร้อมคณะนักวิจัย เดินทางเข้าพบผู้บริหารจากกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นำโดย ดร.พลพิศิลป์ สุวรรณชัย ผู้ทรงคุณวุฒิด้านการจัดการประมง คุณมนทกานติ ท้ามติ้น ผู้อำนวยการกองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่ง พร้อมคณะเจ้าหน้าที่กรมประมง เพื่อหารือแนวทางความร่วมมือทางวิชาการและการวิจัยด้านเทคโนโลยีชีวภาพสัตว์น้ำอย่างยั่งยืน
การหารือครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสานต่อและต่อยอดความร่วมมือระหว่าง ไบโอเทค สวทช. และกรมประมง ที่ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องในหลายมิติ ทั้งงานวิจัยด้านพันธุศาสตร์สัตว์น้ำ การเพาะเลี้ยง การควบคุมโรค และการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อยกระดับอุตสาหกรรมประมงของไทยให้มีความเข้มแข็งและแข่งขันได้ในระดับนานาชาติ
ความร่วมมือที่สำคัญที่ผ่านมา ได้แก่
- โครงการปรับปรุงพันธุ์ปลากัดไทยอย่างยั่งยืน ดำเนินงานตั้งแต่ปี 2561–2567 ได้รับทุนสนับสนุนจากสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) มุ่งพัฒนาสายพันธุ์ปลากัดไทยแท้และศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรม
- “Thai Fish Project” ความร่วมมือไทย–ญี่ปุ่น (JST–JICA, 2019–2025) เพื่อส่งเสริมการเพาะเลี้ยงปลากะพงขาวและกุ้งแชบ๊วย ด้วยการใช้เทคโนโลยีจีโนมและเครื่องหมายโมเลกุลในการปรับปรุงพันธุ์และเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต
- โครงการพัฒนาระบบการเพาะเลี้ยงกุ้งทะเลสมัยใหม่แบบหมุนเวียน (RAS) โดยบูรณาการเทคโนโลยีสารสนเทศและปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อการจัดการฟาร์มกุ้งอย่างแม่นยำ
- การใช้เทคโนโลยีชีวภาพจุลินทรีย์และโปรไบโอติกเพื่อสุขภาพสัตว์น้ำ สนับสนุนการลดการใช้สารเคมีและสร้างความปลอดภัยในห่วงโซ่อาหาร
- การผลิตพ่อแม่พันธุ์กุ้งก้ามกรามเพศเดียวเชิงอุตสาหกรรม เพื่อเพิ่มผลผลิตและมูลค่าการส่งออกของกุ้งไทย
- ความร่วมมือด้านการเฝ้าระวังโรคกุ้ง (เชื้อ TPD) และการใช้ eDNA ในการติดตามประชากรปลาหมอคางดำ เพื่อการบริหารจัดการสัตว์น้ำรุกราน
นอกจากนี้ ยังมีผลงานตีพิมพ์ร่วมในวารสารวิชาการนานาชาติหลายฉบับ เช่น Aquaculture and Fisheries, Diversity, และ Comparative Biochemistry and Physiology ซึ่งสะท้อนศักยภาพของนักวิจัยไทยในเวทีโลก
ในการหารือครั้งนี้ ทั้งสองหน่วยงานเห็นพ้องในการขยายความร่วมมือไปสู่ประเด็นใหม่ ๆ อาทิ
- การใช้เทคโนโลยีชีวภาพสมัยใหม่เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสัตว์น้ำ”
- การพัฒนาต่อย่อจุลินทรีย์และโปรไบโอติกเพื่อสุขภาพสัตว์น้ำที่มีประสิทธิภาพเพิ่มยิ่งขึ้น การเฝ้าระวังและควบคุมโรค
- การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและ AI ในระบบการเพาะเลี้ยง
- การบริการด้านเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำขั้นสูง (BSL-2)
- รวมถึงการพัฒนาองค์ความรู้เพื่อสนับสนุนการนำเข้า–ส่งออกสินค้าประมงอย่างปลอดภัย
การบูรณาการองค์ความรู้จากทั้งสองหน่วยงานจะช่วยยกระดับศักยภาพของอุตสาหกรรมสัตว์น้ำไทยให้ก้าวสู่ “การประมงสมัยใหม่ที่ยั่งยืนและมีความมั่นคงทางอาหาร” อย่างยั่งยืน
