Get Adobe Flash player

1. โคฟรีบราคือ
โคลูกผสมระหว่างแม่โคลูกผสมบราห์มันพื้นเมืองที่มีสายเลือดโคบราห์มัน 75 % ขึ้นไป ผสมกับน้ำเชื้อโคพันธุ์โฮลสไตน์ฟรีเชี่ยนพันธ์แท้ ลูกผสมที่ได้จะมีสายเลือดโคนมอยู่ในระดับ 50 %

2. ลักษณะสี
มีความหลากหลายทั้งสีดำทั้งตัว สีเม็ดมะขามหรือสีขาวดำ เช่น สีโคนมพันธุ์โฮลสไตน์ฟรีเชี่ยน
ส่วนใหญ่จะมีสีเม็ดมะขาม คือ ดำอมน้ำตาล

3. การปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมภูมิอากาศ
ทนต่อสภาพอากาศร้อน หรือร้อนชื้นได้ดีกว่าลูกผสมโคนมที่มีสายเลือดสูงกว่า 75 % ขึ้นไป

4. อาหาร
สามารถกินอาหารหยาบคุณภาพต่ำและเปลี่ยนเป็นผลผลิต เช่น การเจริญเติบโต การให้นมดีกว่าลูกผสมโคนมเลือดสูง

5. โรคและแมลง
มีความทนทานต่อโรคและแมลงดีกว่าลูกผสมโคนมเลือดสูง โดยเฉพาะโรคเต้านมอักเสบ

6. ลักษณะการสืบพันธุ์
โคฟรีบราจะเป็นหนุ่ม เป็นสาว สามารถสืบพันธุ์เมื่ออายุประมาณ 14-15 เดือน น้ำหนักประมาณ 230-250 กก. ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการเลี้ยงดูและการให้อาหารที่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของลูกโคหย่านม โคฟรีบราเป็นโคที่ผสมติดง่ายทั้งโคสาวและแม่โคที่อยู่ในระยะให้นม การกลับสัดหลังการให้ลูกและอยู่ในระหว่างการรีดนมประมาณ 60 วัน ช่วงห่างการให้ลูกประมาณ 365 วัน จำนวนครั้งต่อการผสมติด (ผสมเทียม) เฉลี่ย 1.4 ครั้ง หรือเปอร์เซ็นต์การผสมติดประมาณ 70 % (ข้อมูลจากโครงการวิจัย เรื่อง สมรรถภาพการสืบพันธุ์ของโคนมทีเอฟ โคนมทีเอ็มแซทและโคฟรีบรา) การให้ผลผลิตน้ำนมโดยเฉลี่ยประมาณ 14-15 กก./ตัว.วัน ระยะการให้นมประมาณ 260 วันโคฟรีบราจะเป็นหนุ่ม เป็นสาว สามารถสืบพันธุ์เมื่ออายุประมาณ 14-15 เดือน น้ำหนักประมาณ 230-250 กก. ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการเลี้ยงดูและการให้อาหารที่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของลูกโคหย่านม โคฟรีบราเป็นโคที่ผสมติดง่ายทั้งโคสาวและแม่โคที่อยู่ในระยะให้นม การกลับสัดหลังการให้ลูกและอยู่ในระหว่างการรีดนมประมาณ 60 วัน ช่วงห่างการให้ลูกประมาณ 365 วัน จำนวนครั้งต่อการผสมติด (ผสมเทียม) เฉลี่ย 1.4 ครั้ง หรือเปอร์เซ็นต์การผสมติดประมาณ 70 % (ข้อมูลจากโครงการวิจัย เรื่อง สมรรถภาพการสืบพันธุ์ของโคนมทีเอฟ โคนมทีเอ็มแซทและโคฟรีบรา) การให้ผลผลิตน้ำนมโดยเฉลี่ยประมาณ 14-15 กก./ตัว.วัน ระยะการให้นมประมาณ 260 วัน

7. วิธีการเลี้ยงโคฟรีบรา
7.1 การเลี้ยงดู/อาหาร

- ลูกโคก่อนหย่านม

ให้อาหารหยาบ เช่น หญ้าแห้ง หญ้าสด และอาหารข้นเสริมประมาณไม่เกิน 0.5 กก./ตัว/วัน

- โคอายุ 7-8 ด

ให้หญ้าแห้งหรือหญ้าสดอย่างเต็มที่ เสริมด้วยอาหารข้นโปรตีน 14-16 % ประมาณ 1-2 กก./ตัว/วัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปริมาณอาหารหยาบที่ไคได้รับเพียงพอหรือไม่

- โคสาวตั้งท้อง

ให้หญ้าแห้งและหรือหญ้าสดเต็มที่ อาหารข้นโปรตีน 14 % ประมาณ 2 กก./ตัว/วัน

- โครีดนม

ให้หญ้าแห้งและหรือหญ้าสดเต็มที่ อาหารข้นโปรตีน 16 % ต่ออัตราการให้นม (ให้นม 2 กก. ให้อาหารข้น 1 กก. หรือเท่ากับ 2:1)

สำหรับโคฟรีบราสามารถเลี้ยงในแปลงหญ้าที่มีการจัดการอย่างดี มีชลประทานเพียงพอตลอดปี สามารถเลี้ยงได้ในพื้นที่ 1.5 ไร่/ตัว โดยใช้ระบบแทะเล็ม ถ้าอาศัยน้ำฝนอย่างเดียวจะต้องมีพื้นที่อย่างต่ำ 2.5 ไร่/ตัว และมีการเสริมอาหารหยาบ เช่น หญ้าแห้งและหญ้าสดอย่างเต็มที่ จะมีประมาณการให้นมประมาณ 6-7 กก./ตัว/วัน ภายใต้การเลี้ยงดูโดยให้อาหารหยาบเพียงพออย่างเดียว

7.2 พื้นที่การเลี้ยงโคฟรีบราที่เหมาะสมการเลี้ยงดู/อาหาร
ควรเป็นพื้นที่ราบ ที่ราบเชิงเขา บนเขา หรือเป็นพื้นที่เนินสูงๆ ต่ำๆ ความชันไม่มากนัก ถ้าเป็นพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ทั้งดินและน้ำได้ยิ่งดี เพราะการใช้อัตราส่วนโค : พื้นที่แปลงหญ้าจะลดลงด้วย แต่อย่างไรก็ตาม พื้นที่ที่ใช้ในการเลี้ยงโคก็สามารถเลือกใช้พื้นที่ที่มีคุณภาพต่ำได้เมื่อเปรียบเทียบกับพื้นที่ที่จะใช้ในการเกษตรกรรม

7.3 จำนวนการเลี้ยงโคฟรีบราที่เหมาะสม
จำนวนโคฟรีบราที่เหมาะสมขึ้นอู่กับสภาพพื้นที่ความอุดมสมบูรณ์ของดินและน้ำ สิ่งแวดล้อมต่างๆ สามารถเลี้ยงดูได้ในอัตราส่วน 1 ไร่/ตัว จนถึง 10 ไร่/ตัว

7.4 ข้อจำกัดในการเลี้ยงดูโคฟรีบรา
การเลี้ยงโคฟรีบราเกษตรกรจะต้องมีความใกล้ชิดกับโค เนื่องจากโคฟรีบรามีสายเลือดของลูกผสมบราห์มัน และโคพื้นเมืองซึ่งโคพันธุ์ดังกล่าวค่อนข้างดื้อยากต่อการรีดนม แต่ถ้าใกล้ชิดและคุ้นเคยแล้วโคจะเชื่อง อีกประการหนึ่งคือ โคฟรีบราจะให้ผลผลิตต่ำกว่าลูกผสมโคนมเลือดสูง แต่การดูแลเอาใจใส่น้อยกว่าโคนมเลือดสูง

8. ลักษณะเด่นของโคฟรีบรา
8.1 โคฟรีบราเพศเมีย

- เลี้ยงดูง่าย

โคฟรีบราเป็นโคนมที่หากินเก่ง ใช้อาหารหยาบในแปลงหญ้าได้ดี ทนต่อสภาพอากาศร้อนชื้นได้ดี มีภูมิต้านทานโรคและพยาธิสูงไม่เปลืองค่ารักษาพยาบาลและยาบำรุง

- ได้ลูกถี่

เป็นสัดและกลับสัดหลังคลอดเร็ว ผสมติดง่าย สามารถให้ลูกได้ปีละตัวในสภาพการเลี้ยงดูของเกษตรกร

- ให้นมพอดี

ให้น้ำนมพอประมาณด้วยการเลี้ยงดูที่ใช้อาหารหยาบเป็นหลักทำให้ได้ผลตอบแทนต่อการลงทุนสูง

- มีผลผลิตยืนนาน

มีอายุยืนให้ลูกได้หลายตัว และให้น้ำนมในช่วงอายุได้มากและได้ราคาเมื่อขายปลดระวางเป็นโคเนื้อ

pic5

สถิติการให้น้ำนมของโคฟรีบรา
โครงการฯ ได้เก็บบันทึกข้อมูลการให้น้ำนมของโคฟรีบราในระยะการให้นมที่ 1 และ 2 จากการทดสอบรีดน้ำนม ที่สถานีวิจัยและทดสอบพันธุ์สัตว์ปากช่อง ฟาร์มของเกษตรกรในจังหวัดนครราชสีมา และสมาชิกสหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์คขามทะเลสอ ดังนี้

การให้น้ำนม (กก.) การให้น้ำนม Lactation 1 การให้น้ำนม Lactation 2
สถานีวิจัยและทดสอบพันธุ์สัตว์ปากช่อง

8

277

9.6

-

-

-

เกษตรกรรายที่ 1

4

260

12.5

-

-

-

เกษตรกรรายที่ 2

3

270

14.0

-

-

-

สหกรณ์โคนมฯ ขามทะเลสอ 13 ราย

28

225

10.3

16

240

14.1

รวม/เฉลี่ย

43

258

11.6

16

240

14.1

8.2 โคฟรีบราเพศผู้
โตเร็ว ขุนได้ดี อัตราการเจริญเติบโตสูง
เอวยาว ช่วงเอวยาวทำให้มีเนื้อสันปริมาณมาก
อกใหญ่ ตัวใหญ่ ลำตัวลึก เนื้อหน้าอกลำตัวมาก
บั้นท้ายเต็ม มีเนื้อตะโพก และต้นขาเต็มทำให้ได้เนื้อส่วนนี้มาก

การทดสอบคุณภาพซากโคฟรีบรา
โครงการฯ ได้นำโคฟรีบราขุน หลังจากที่ใช้ระยะเวลาในการขุนประมาณ 2 เดือน เข้าทำการชำแหละเพื่อทดสอบคุณภาพซากร่วมกับนักวิชาการของกรมปศุสัตว์ ณ โรงฆ่าสัตว์จังหวัดขอนแก่น เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2547 ผลการศึกษาคุณภาพซาก ดังแสดงในตารางที่ 2

ตารางที่ 2 : แสดงผลการทดสอบคุณภาพซากโคฟรีบรา

ทะเบียนโค

อายุ(เดือน)

นน.ก่อนฆ่า (กก.)

นน.ซากอุ่น(กก.)

% ซากอุ่น

นน.ซากเย็น (กก.)

% ซากเย็น

% shrinkage

นน.เนื้อแดง (กก.)

% เนื้อแดง

Rib eye area (cm2)

รอ-ธบ-159011

23

467

227

49

221

47

2

124

56

83

มส-กส-088012

21

468

245

52

239

51

1

138

58

99

ขก-บผ-249011

21

471

238

50

232

49

1

132

57

71

เฉลี่ย

22

469

237

50

231

49

1

131

57

84

 

เมื่อพิจารณาเปรียบเทียบผลการทดสอบคุณภาพซากโคฟรีบราขุน ในตารางที่ 2 และผลการศึกษาผลผลิตและคุณภาพซากโคขุนพันธุ์ต่างๆ ของ ยอดชาย ทองไทยนันท์ (2545) ดังแสดงในตารางที่ 3 จากการเปรียบเทียบข้อมูลดิบซึ่งไม่ได้มีการวิเคราะห์ค่าทางสถิติ จะเห็นได้ว่า น้ำหนักก่อนฆ่าของโคฟรีบราเฉลี่ย 469 กก. จะอยู่ระหว่างกลางของโคลูกผสมบราห์มันและโคลูกผสมชาโรเลส์ (500 กก.) กับกลุ่มโคโฮลสไตน์และโคมัน (400 กก.) ซึ่งน้ำหนักซากอุ่นเฉลี่ย 237 กก. ก็อยู่ระหว่างกลางสองกลุ่มดังกล่าวเช่นเดียวกัน ในส่วนของเปอร์เซ็นต์ซากอุ่นค่อนข้างจะต่ำกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับค่าเฉลี่ยระหว่างโคฟรีบรา 50 % กับโคทดลองของยอดชาย ทองไทยนันท์ (2545) เฉลี่ย 58 % แต่อย่างไรก็ตามในส่วนของเปอร์เซ็นต์เนื้อแดงนั้นก็จัดว่าอยู่ในกลุ่มเดียวกัน สำหรับพื้นที่หน้าตัดเนื้อสัน (Rib eye area) ของโคฟรีบราจัดได้ว่าอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างดี จากข้อมูลดังกล่าวมีข้อสังเกตประการหนึ่งคือ โคฟรีบรานั้นได้รับการเลี้ยงดูในแปลงหญ้ามาเป็นระยะเวลานานถึง 19-20 เดือน และใช้เวลาขุนเพียง 2 เดือน จะเห็นได้ว่าอาหารโปรตีนที่โภชนะที่สำคัญในการสร้างกล้ามเนื้อยังไม่เพียงพอเมื่อเปรียบเทียบกับโคขุนของ ยอดชาย ทองไทยนันท์ (2545) ที่ใช้ระยะเวลาขุน 4-6 เดือน

ตารางที่ 3 : แสดงการเปรียบเทียบผลผลิตและคุณภาพซากของโคขุนพันธุ์ต่างๆ

พันธุ์โค

นน.ก่อนฆ่า (กก.)

ระยะเวลาการขุน (เดือน)

นน.ซาก (กก.)

% ซาก

นน.เนื้อแดง (กก.)

% เนื้อแดง

ลูกผสมบราห์มัน

500

4-6

275

55

165

60

ลูกผสมชาโรเลส์

500

4-6

300

60

210

70

โฮลสไตน์ฟรีเชี่ยน

400

4-6

220

55

128

58

โคมัน

400

3

220

55

132

60

โคทั่วๆ ไป

300

ไม่ได้ขุน

165

55

91

55

โดยโคฟรีบราที่นำมาขุนและทดสอบคุณภาพซาก พบว่า โคฟรีบราเพศผู้มีการเจริญเติบโตในระยะขุนดีมาก ค่าเฉลี่ยเกิน 1.2 กก./ตัว/วัน เปอร์เซ็นต์เนื้อแดงและพื้นที่หน้าตัดเนื้อสันมีความใกล้เคียงและอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างดี เมื่อเปรียบเทียบกับโคพันธุ์ลูกผสมบราห์มัน ลูกผสมชาโรเลส์ และโคมัน

ตารางที่ 4 : แสดงผลการทดสอบสมรรถภาพการเจริญเติบโต ของลูกโคผสมฟรีบรากับสายพันธุ์ต่างๆ

กลุ่มทดลอง

จำนวนโค

ค่าเฉลี่ยน้ำหนักโค (กก.)

น้ำหนักโคที่เพิ่มเฉลี่ย

ADG (กก./ตัว/วัน)

โคลูกผสมฟรีบรา - บราห์มัน

4

177-226

44.13

1.47

โคลูกผสมฟรีบรา - ชาโรเลส์

4

169-228

50.88

1.70

โคลูกผสมฟรีบรา - โฮลสไตน์

4

177-226

40.38

1.35

ค่าเฉลี่ยรวม

4

174-227

45.13

1.35

จากรายงานความก้าวหน้าผลการทดลองโครงการ “การศึกษาสมรรถนะการเจริญเติบโต คุณภาพซาก โคลูกผสมฟรีบรา-บราห์มัน โคลูกผสมฟรีบรา-ชาโรเลส์ และโคลูกผสมฟรีบรา-โฮลสไตน์ฟรีเชี่ยนเพศผู้” โดยให้อาหารผสมเสร็จ (Total Mix Ration : TMR) โปรตีนหยาบ 14 % เลี้ยงลูกโคเพศผู้หย่านมจำนวน 12 ตัว แบบให้กินเต็มที่ พบว่ากลุ่มแรกโคลูกผสมฟรีบรา-ชาโรเลส์ เจริญเติบโต 1.47 กก. โคกลุ่มที่ 2 ฟรีบรา-ชาโรเลส์ เจริญเติบโต 1.70 กก. โคกลุ่มที่ 3 ฟรีบรา-โฮลสไตน์ฟรีเชี่ยน เจริญเติบโตวันละ 1.35 กก.

จากผลการทดลองต่างๆ จะเห็นได้ว่าแม่โคฟรีบราเป็นโคเอนกประสงค์ที่สามารถนำไปต่อยอดเพื่อผลิตโคนมและโคเนื้อ ตลอดจนโคขุนที่ให้เนื้อคุณภาพดีได้เป็นอย่างดี

“โคที่ดีนั้นคือ โคที่สามารถให้ผลผลิตได้เต็มความสามารถในสภาพแวดล้อมที่เป็นอยู่อย่างมีความสุขสมบูรณ์ และให้ผลตอบแทนสูง”

National Center for Genetic Engineering and Biotechnology (BIOTEC)
113 Thailand Science Park, Phahonyothin Road, Khlong Nueng, Khlong Luang, Pathum Thani 12120 THAILAND
Tel: (66-2) 564 6700, Fax : (66-2) 564 6701-5
Copyright © 2009 BIOTEC, NSTDA . All Rights Reserved. Privacy Policy. Powered by MIS.